Dakopbouw geweigerd in Amsterdam: zorgvuldigheid in bezwaarprocedure onvoldoende
✍️ Inleiding
Mag een gemeente een omgevingsvergunning weigeren vanwege stedenbouwkundige eisen? In deze zaak over een dakopbouw met dakterras in Amsterdam oordeelde de rechtbank dat de weigering terecht was, maar dat de bezwaarprocedure zodanig onzorgvuldig was verlopen dat een proceskostenvergoeding werd toegekend.
De zaak in het kort
▶ Uitspraak: Rechtbank Amsterdam
▶ Datum: 20 april 2023
▶ Locatie: Amsterdam
Een bewoner vroeg een omgevingsvergunning aan voor het plaatsen van een dakopbouw met dakterras. De gemeente Amsterdam:
Weigerde de vergunning op basis van het bestemmingsplan
Vond dat de dakopbouw het architectonische karakter van het woonblok zou aantasten
Riep op korte termijn een hoorzitting uit, waardoor de aanvrager zijn bezwaar niet mondeling kon toelichten
Wat vond de aanvrager?
Zijn woning had dringend extra ruimte nodig voor zijn inwonende dochter
In andere delen van de wijk waren vergelijkbare dakopbouwen toegestaan
Hij vond dat hij onterecht geen kans had gekregen om zijn bezwaar mondeling toe te lichten
Juridische kernpunten uit de uitspraak
1. Weigering was juridisch houdbaar
De gemeente had zich gebaseerd op een stedenbouwkundig advies dat door de rechtbank als deskundig en zorgvuldig werd aangemerkt. De dakopbouw zou afbreuk doen aan het architectonisch en stedenbouwkundig karakter van het gebouw.
2. Onzorgvuldige bezwaarprocedure
De rechtbank oordeelde dat de gemeente de aanvrager onvoldoende gelegenheid had gegeven om zijn bezwaar toe te lichten. Dat is in strijd met het zorgvuldigheidsbeginsel.
3. Gelijkheidsbeginsel niet van toepassing
De aanvrager wees op dakopbouwen in de buurt, maar de rechtbank oordeelde dat deze geen gelijke gevallen waren. De andere gebouwen hadden geen Orde-2 status en verschilden in bouwhoogte of planstatus.
4. Proceskostenvergoeding toegekend
Ondanks dat de vergunning terecht was geweigerd, kende de rechtbank een proceskostenvergoeding toe vanwege de onzorgvuldige behandeling van het bezwaar.
Uitkomst van de zaak
✅ Vergunning terecht geweigerd
✅ Beroep gedeeltelijk gegrond verklaard (wegens onzorgvuldige procedure)
✅ Proceskostenvergoeding toegekend aan de aanvrager
Waarom is deze uitspraak belangrijk?
Weigeringen moeten goed onderbouwd zijn:
Een degelijk stedenbouwkundig advies draagt het besluit.Zorgvuldige bezwaarprocedures zijn verplicht:
Zelfs als de vergunning geweigerd blijft, kan een slordige procedure leiden tot proceskostenvergoeding.Het gelijkheidsbeginsel is beperkt toepasbaar:
Elke situatie moet ruimtelijk en juridisch afzonderlijk worden beoordeeld.
Vergunningverlening onder de Omgevingswet
Sinds 1 januari 2024 geldt de Omgevingswet, die gemeenten meer maatwerkruimte geeft. Dat heeft gevolgen voor dit soort vergunningaanvragen:
1. Vergunningen verlopen via het Omgevingsplan
Gemeenten kunnen specifieke regels opstellen over dakopbouwen, inclusief afwijkingsmogelijkheden.
2. BOPA als alternatief
In plaats van een strikte weigering kan nu een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA) worden verleend. Dit biedt meer flexibiliteit.
3. Meer nadruk op participatie
De gemeente moet aantonen dat belanghebbenden goed zijn betrokken — iets wat in deze zaak ontbrak.
Wat kunt u hiervan leren?
✔ De architectonische waarde van een gebouw weegt zwaar bij dakopbouwen
✔ Zorg voor tegenadvies als u het oneens bent met het stedenbouwkundig oordeel
✔ Bezwaar maken blijft zinvol, zeker bij procedurefouten
✔ Onder de Omgevingswet zijn meer maatwerkoplossingen mogelijk, zoals een BOPA
Onze visie bij MIJ-advies
Bij MIJ-advies zien we vaak dat gemeenten een dakopbouw weigeren vanwege beeldkwaliteit of erfgoedstatus. Deze zaak toont aan dat bezwaar of beroep niet alleen kans maakt bij inhoudelijke fouten, maar ook bij procedurele tekortkomingen. Wij helpen u om beide aspecten juridisch goed te onderbouwen.
📩 Heeft u een dakopbouwplan en twijfelt u aan de haalbaarheid?
Wordt uw aanvraag geweigerd of vertraagd?
Neem contact op met MIJ-advies — wij beoordelen uw zaak, toetsen de regels en ondersteunen bij bezwaar of alternatieven via de Omgevingswet.
